Matt Mahan

ads header

Breaking News

Little Saigon San Jose và Lý Tống

Từ sự kiện phi dân chủ của thành phố San Jose trong việc đặt tên khu Little Saigon, hình chụp trên vào lúcChiến sĩ Ó Đen Lý Tống sau 28 ngày tuyệt thực khiến thành phố San Jose cuối cùng phải nhượng bộ. 
Little Saigon San Jose và Lý Tống 
Đỗ Hùng 

(TS Đỗ Hùng là người đã sinh hoạt cộng đồng và đảng phái chính trị từ năm 1975, ông là Chủ Tịch Ban Đại Diện Cộng Đồng VN Bắc Cali nhiệm kỳ I đầu tiên 1994-1996, ông được tín nhiệm với vai trò Phát Ngôn Nhân của Phong Trào Cử Tri San Jose Đòi Dân Chủ là tổ chức tranh đầu trực tiếp với chính quyền San Jose cho danh xưng Little Saigon, hiện đã di chuyển qua thành phố Portland, OR từ năm 2016)

Một số anh chị em hoạt động cộng đồng ở San Jose vô tình biết được là khu Thương mại lớn nhất tập trung các cơ sở tiểu Thương mà đa số là của người Việt sẽ được thành phố đặt tên là Vietnam Town. Các thành viên trong Ban Đại Diện Cộng Đồng cùng với một vài anh chị sinh hoạt cộng đồng đã họp ngay với các viên chức thành phố để yêu cầu dùng danh xưng Little Saigon để thống nhất với các thành phố lớn ở Hoa Kỳ lẫn thế giới có cùng một danh xưng cho những khu vực có đông đảo cộng đồng người Việt Quốc Gia tỵ nạn cộng sản làm ăn sinh sống. Nhưng qua bao lần tham dự các buổi họp công chúng, tham gia cuộc thăm dò chính thức của thành phố, tham dự đông đảo trong buổi họp của hội đồng thành phố để quyết định chấp thuận chính thức danh xưng này. Nhưng chính quyền San Jose vẫn nhất quyết không chấp nhận nguyện vọng đa số và dân chủ của cộng đồng người Việt, trái lại các dân cử lại chọn một danh xưng khác là Saigon để hòa giải sự tranh đấu ngày càng quyết liệt của cộng đồng người Việt. Anh Lý Tống (LT) lúc đó đang định cư ở San Jose sau khi trở về từ ngục tù Thái Lan cảm thấy nguyện vọng dân chủ chính đáng của cộng đồng người Việt ở San Jose đã đi vào bế tắc. Vì vây anh đã có một hành động khác thường như anh đã từng hành động trước đó tại Việt Nam và Cuba. Không ai có thể ngờ được Lý Tống nhập cuộc rất “chết người” trong vụ tranh đấu cho tên gọi Little Saigon. Chính Lý Tống cũng không nghĩ là mình sẽ tuyệt thực trong vòng 28 ngày và dứt điểm với tuyệt ẩm khiến chính quyền San Jose đành phải nhượng bộ chấp nhận tạm thời danh xưng Little Saigon thay thế tên Việt Nam Town và cộng đồng người Việt quốc gia phải mất thêm 5 năm nữa, 2007-2012, mới được thành phố ra Nghị Quyết chính thức công nhận tên Little Saigon.

Lúc đầu thì anh Lý Tống chỉ tham gia với anh chị em tranh đấu qua các buổi họp và điều trần trước hội đồng thành phố, hay các buổi biểu tình yêu cầu thành phố San Jose phải thực thi đa số nguyện vọng của cộng đồng người Việt chọn tên gọi Little Saigon và không một tên hiệu nào khác. Khi chính quyền quyết định chọn một tên khác chính là lúc cộng đồng người Việt bắt đầu bày tỏ thái độ tranh đấu mãnh liệt hơn qua các buổi biểu tình liên tục mỗi Thứ Ba Đen trong tuần do sáng kiến của anh Huỳnh Lương Thiện vì Thứ Ba mỗi tuần là ngày hội đồng thành phố San Jose họp và mỗi cuối tuần kể cả các ngày lễ lớn đồng hương đều tự động biểu tình. Động cơ thúc đẩy người biểu tình mỗi lúc một đông hơn, chịu đựng nắng mưa, gió lạnh mỗi đêm trước tòa thị chính là vì sự coi thường nguyện vọng CĐ người Việt từ nghị viên Madison Nguyễn cũng như sự tuyệt thực sau đó của Lý Tống. Đây là quyết định hoàn toàn của Lý Tống và anh không hề bàn trước với các anh chị chủ động trong vụ tranh đấu này. Cá nhân tôi chỉ nhận một text đơn giản của Lý Tống là “Đỗ Hùng, anh sẽ họp báo trưa nay để thông báo là anh sẽ tuyệt thực cho đến khi tụi nó chấp nhận tên Little Saigon”. Tôi chới với khi nhận text message này và gọi ngay cho ông Nguyễn Ngọc Tiên là Chù Tịch Ban Đại Diện Cộng Đồng Bắc Cali và các anh chị em chủ chốt để cố gắng xem có thể thuyết phục Lý Tống ngưng ý định này được không vì sinh mạng của anh cần cho việc tranh đấu cho đất nước Việt Nam hơn là chuyện địa phương này. Nhưng không ai cản được anh và cuộc tuyệt thực đã diễn ra ngay sau buổi họp báo. Cuộc chiến Little Saigon ở San Jose bắt đầu bước sang một ngã rẻ khác, kích động các cơ quan truyền thông lớn của Mỹ như Los Angeles Times & New York Times đã phải gởi ký giả về San Jose làm phóng sự, chưa kể các đài truyền hình Mỹ tường trình mỗi ngày và các dân cử từ địa phương lên đến tiểu bang, liên bang nhập cuộc.

Anh Lý Tống trở thành một “VIP homeless” duy nhất có thể “đóng đô” trước tòa thị chính mỗi ngày mà không bị bắt giam. Dù trước đó Sở Cảnh Sát đã phải gởi Phó Cảnh Sát Trưởng gốc Việt là Phan Ngô tới để thuyết phục và áp lực anh phải rời khỏi tòa thị chính. Khí hậu khá nghiệt ngã trong thời gian 28 ngày anh tuyệt thực, mưa gió liên tục và khí hậu lạnh buốt mỗi đêm. Lý Tống đã rất mệt mỏi yếu sức nên nói thẳng là cứ việc đưa anh vô tù còn ấm áp hơn, chứ anh không đồng ý tuyệt thực ở chỗ nào khác. Rốt cuộc sở cảnh sát cũng đành phải nhượng bộ để anh tuyệt thực trong một lều nhỏ ngay trước bên hông tòa thị chính. Người Việt tranh đấu không thể để Lý Tống tuyệt thực cô đơn trong cơn mưa gió lạnh lẽo nên mỗi ngày từ sáng sớm cho đến tận đêm khuya đều luôn có người thăm viếng bao quanh để vấn an, khuyên nhủ lẫn bảo vệ an ninh cho anh. Cao điểm nhất là từ buổi chiều cho đến nửa đêm, số người tập trung ngoài tòa thị chính thường cả trăm người mỗi ngày. Đồng hương ca hát những bản nhạc đấu tranh, đến thăm hỏi và chụp hình với Lý Tống. Chúng tôi thì cập nhật tình hính cho đồng hương tham dự mỗi đêm về phản ứng của thành phố và thông báo những hành động tranh đấu với thành phố. Nhiều người đi biểu tình đã đem thức ăn nước uống và nhất là cà phê để sinh hoạt yểm trợ tinh thần anh Lý Tống đều đặn mỗi ngày đến nỗi mọi người đùa với nhau là không có quán cá phê nào đông khách đến cả mấy trăm người, có khi lên đến ngàn người mỗi đêm như quán “cà phê LT”. Tiền đình tòa thị chính về đêm rực sáng bởi những ngọn đèn pin của hàng trăm người, tiếng đàn hát vang cả downtown San Jose. Vào ngày hội đồng thành phố họp để quyết định có công nhận tên Little Saigon hay không, tòa thị sảnh đã bị tràn ngập bởi hàng ngàn người Việt tham dự chiếm hết các phòng họp của thành phố đến nỗi nhân viên thành phố phải đem màn ảnh lớn để khắp nơi trong tòa thị chính cho hàng ngàn người tham dự theo dõi buổi họp định mạng này.

Lý Tống lúc này chỉ còn ngực lép giơ xương và trong một buổi điều trần thành phố, anh đã vạch toàn bộ ngực lép nhô xương của minh với mong muốn các dân cử của thành phố San Jose thấy tình trạng sa sút sức khỏe của anh để mong họ chấp nhận tên Little Saigon. Mặc dù cộng đồng người Việt đã biểu tình mỗi đêm sát cánh với anh, biểu dương lực lượng mỗi Thứ Ba Đen, biểu tình đến gần 10,000 người trước ngày họp của hội đồng thành phố để biểu quyết cho danh xưng Little Saigon. Vậy mà họ vẫn biểu quyết không chấp nhận, Lý Tống tuyên bố sẽ tuyệt thực vô hạn định, nhiều đồng hương đã khóc và nhất quyết không muốn anh tiếp tục tuyệt thực nữa nhưng vô ích, anh vẫn gan lì, cương quyết đi đến cùng! Anh sau đó sức khỏe ngày càng suy sụp hơn, hầu như chỉ còn là một bộ xương biết cử động, không còn nói được gì nữa, chỉ thều thào, môi đã thâm tím, không còn đủ sức đứng để nói chuyện hay chụp hình với những người ngưỡng mộ nữa. Tôi đã nói với anh bằng giọng miền Trung mà 2 anh em vẫn thường nói chuyện và khuyên anh là không cần hy sinh mạng sống như vậy, để dành sức khỏe mình để “binh” đường khác, nhưng anh vẫn im lặng không nói gì. Tình hình đã đến lúc nguy kịch và chúng tôi đã phải đánh tiếng với 2 tờ báo lớn nhất của Mỹ (Los Angeles Times và New York Times) là chính quyền San Jose đang “giết” Lý Tống, một người anh hùng chống Cộng của người Việt tỵ nạn cộng sản ở hải ngoại và không tôn trọng nguyện vọng đa số của người Việt tại San Jose dù thành phố đã làm một cuộc thăm dò chính thức. Các dân cử của Tiểu Bang và Liên Bang cũng nhập cuộc lên tiếng chì trích hành động phản dân chủ và chính thức yêu cầu thành phố phải giải quyết nhanh chóng để lịch sử thành phố không bị nhơ nhuốc phải chịu trách nhiệm nếu Lý Tống có mệnh hệ gì. Trong lúc tình trạng nguy biến này thì kỹ sư Đỗ Thành Công (ĐTC), một người đã từng bị Việt Cộng giam giữ và tuyệt thực trong khi bị giam cầm, Anh Công nói với tôi là cần vô lều nói chuyện riêng rất quan trọng với Lý Tống để dứt điểm tình trạng căng thẳng này. Anh LT lúc này không muốn nói chuyện với ai nữa vì quá đuối sức rồi, tôi vào lều và nói với Lý Tống rằng đây là người cuối cùng anh nên gặp vi ĐTC có chuyện rất quan trọng muốn nói riêng với LT mà thôi. Lý Tống gật đầu và sau này tôi mới biết là chiêu dứt điểm “tuyệt ẩm” của ĐTC bàn với LT.

Tôi liền thông báo cho giới truyền thông Mỹ Việt và các dân cử khắp nơi là Lý Tống sẽ tuyệt ẩm luôn và như vậy mạng sống của LT chỉ còn 1-2 ngày là chung cuộc. Chiêu dứt điểm “chết người” này của Lý Tống và Đỗ Thành Công đã có hiệu lực, đích thân Thị trưởng San Jose đã xuống tận lều tuyệt thực của LT để giải quyết vần đề, qua ngày hôm sau,Thị trưởng Chuck Reed đã mời Lý Tống cùng các đại diện cộng đồng vào phòng họp để chính thức ký kết công nhận danh xưng Little Saigon theo tiến trình giai đoạn. Hành động cương quyết tranh đấu dám hy sinh mạng sống cho nguyện vọng chính đáng của cộng đồng người Việt của anh Lý Tống đã trở thành một dấu ấn lịch sử của thành phố San Jose. Các báo lớn của Mỹ vẫn nhắc đến hành động tuyệt thực của anh vì dân chủ. Đúng là định mệnh khiến tên tuổi của anh dính vào thành phố San Jose trong một cuộc tranh đấu mãnh liệt của cộng đồng người Việt chống Cộng tại đây. Dấu ấn Little Saigon- San Jose đã gắn liền tên tuổi của Lý Tống như Việt Nam, Cuba, Đại Hàn, anh luôn có những hành động dũng cảm khác thường tuy đơn độc nhưng lại tạo những ảnh hưởng khôn lường.

Anh Lý Tống đã có quá nhiều liên hệ tình cảm với cá nhân tôi và những anh chị em tranh đấu ở San Jose nên chúng tôi vẫn chưa tin anh đã bay “phi vụ cuối cùng”, vẫn hoài nghi về sự ra đi quá nhanh chóng của anh, súng tên đạn lửa, đói, khát đã phải thua anh nên sự ra đi của anh nó không thật. Chúng tôi vẫn nghĩ anh đang còn đâu đó, việc đất nước chưa giải quyết xong mà anh Tống! Chúng tôi vẫn nghĩ anh chưa đồng ý bay phi vụ cuối cùng này. Ngày N giờ G linh thiêng của đất nước VN mà anh vẫn luôn nói chuyện với anh em phải xảy ra thì lúc đó mình mới xong phi vụ hay nhiệm vụ cuối cùng. Ở cõi nào đi nữa thì anh em mình vẫn hướng về cho ngày đất nước được thật sự dân chủ và tự do. Anh em mình đều sẽ phải đến nơi hội tụ mà mình mong ước, vấn đề chỉ là thời gian thôi phải không anh Tống? Công tác đấu tranh sắp tới anh nhớ báo cho anh em một tiếng trước khi hành động nhe anh?

Không bao giờ quên những ngày vui, buồn, sướng, khổ, tâm tình mọi thứ chuyện với anh ở cõi này.

Đỗ Hùng