Bài phân tích của Vũ Linh: Chính Trị CĐ Gốc Mễ tại San Jose & Sự Chống Đối TT Trump
TNS Janet Nguyễn và NV Tâm Nguyễn |
Chính Trị CĐ Gốc Mễ tại San Jose & Sự Chống Đối TT Trump
Lời Phi Lộ - Một nhà chính trị gia nổi tiếng tại Hạ Viện Quốc Hội Mỹ đã từng nói: "Tất cả chính trị là từ địa phương" Ý ông Tip O'Neill muốn nói là ảnh hưởng chính trị thường phát xuất tại từng vùng, từng địa phương rồi mới lần tới liên bang và toàn thể nước Hoa kỳ. Thế nhưng trong thời đại TT Trump thì câu châm ngôn này bị đảo ngược vì sự ảnh hưởng quá lớn của TT Trump tới địa phương.
Năm 2016, Sylvia Arenas thắng Jimmy Nguyễn cho chức nghị viên TP San Jose Khu 8. Đây là một khu mà tỷ số dân cư là khoảng 53% gốc Á châu và 25% gốc Mễ. Trong số Á châu thì 20% là gốc Việt. Jimmy Nguyễn là một luật sư ra tranh cử được sự ủng hộ của cộng đồng người Việt, Văn Phòng Thương Mại, TT Chuck Reed, đồng thời anh được sự ủng hộ của lúc đó đương kim nghị viên K8 là Rose Herrera, và nhiều người lãnh đạo Mỹ khác trong K8. Jimmy Nguyễn sinh trưởng ở Mỹ, nói thạo tiếng Anh, và đã từng ra tranh cử K8 nên nhiều người biết đến.
Thế nhưng Arenas khôn khéo đi vận động các cử tri gốc Mễ đi bầu thật đông. Arenas đi gõ cửa từng nhà cử tri gốc Mễ, giúp họ ghi danh và kêu gọi họ bỏ phiếu. Cuối cùng, Arenas thắng Jimmy Nguyễn với 97 phiếu.
Năm 2016, là một năm xui cho Jimmy Nguyễn khi ra tranh cử bởi vì hiện tượng của ông Donald Trump. Cử tri gốc Mễ rất ghét TT Trump vì những chính sách không giúp dân di cư bất hợp pháp nên họ đi bầu rất đông để phản đối.
Hiện Tượng TT Trump, Làn Sóng Lam và Tranh Cử K7
Trong 2 năm nay, TT Trump đã rất nhiều lần tấn công và nhục mạ cộng đồng gốc Mễ về những chuyện di dân bất hợp pháp, ăn tiền trợ cấp dối trá, lười biếng không đi làm và tạo nên một gánh nặng cho các công dân Hoa kỳ. Ở California, một tiểu bang nổi tiếng chống lại TT Trump và có một chính sách trợ cấp người di dân bất hợp pháp rất khoan hồng, nên cộng đồng Mễ ở Caifornia và nhất là ở San Jose đã mạnh tiếng chống đối TT Trump.
Cuộc nổi dậy bằng lá phiếu để chống TT Trump được mệnh danh là Làn Sóng Lam. Mục đích là để lấy lại quyền hành trong Quốc Hội Liên Bang cho Đảng Dân Chủ. Họ có mục tiêu là thắng tối thiểu thêm 23 chiếc ghế ở Hạ Viện và 3 chiếc ghế ở Thượng Viện. Tính theo tới ngày hôm nay, Đảng Dân Chủ (DDC) đã thắng 37 chiếc ghế ở Hạ Viện và sẽ có thể thắng thêm 5 chiếc ghế nữa. Tuy nhiều DDC đã mất đi thêm 2 chiếc ghế ở Thượng Viện.
Ở Quận Cam (California), DDC đã lấy được 4 chiếc ghế hạ viện vì số cử tri gốc Mễ đi bầu ngoài sức tưởng tượng. Một nạn nhân bất đắc dĩ của cuộc vận động đi bầu lịch sử bởi DDC này là TNS Tiểu Bang Janet Nguyễn. Hiện giờ Janet đang thua 438 phiếu và khó có thể gỡ lại được vì số phiếu đang đếm sẽ không mang lại thuận lợi.
Năm 2018 cũng đánh dấu một cuộc bầu cử lịch sử tại TP San Jose. Chưa bao giờ trong một cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tổng thống mà có đến gần 73% cử tri đi bầu. Thường thường là có 40% tới 45%. Chỉ có năm đi bầu tổng thống chúng ta mới thấy tỷ lệ cao.
Trong Khu 7, chúng ta đã có 19,200 số phiếu được đếm và còn đến hơn 1,000 phiếu chưa đếm. Trong lịch sử của Khu 7, đây là lần đầu tiên có nhiều số phiếu như vậy. Nếu đem so năm 2014, chỉ có khoảng 13,400 phiếu đi bầu.
Số dân cư người Việt trong Khu 7 chỉ có khoảng 33%. Còn dân cư gốc Mễ thì đến gần 48%. Năm nay cử tri gốc Mễ có động lực thúc đẩy đi bầu, một phần vì TT Trump và một phần họ muốn nắm lại quyền hành Khu 7.
Cục Diện Chính Trị tại San Jose Trong Thời Đại TT Trump
Đa số cử tri gốc Việt rất thích chính sách cứng rắn và đường lối chính trị bất chấp của TT Trump. Theo thống kê mới nhất của nhóm Asian American For Justice, tất cả người Á châu di dân đều đa số chống lại TT Trump. Chỉ có cử tri gốc Việt lại 2/3 ủng hộ TT Trump.
TT Trump là người dám nói dám làm. Ông lên tiếng chỉ trích dân cư gốc Mễ nặng nề và trong nội các của ông không có một người gốc Mễ nào. Tất cả chức vụ quan trọng, 90% là người da trắng nắm quyền hành.
TP San Jose là một thành phố theo khuynh hướng tả với những chính sách thuế cao và luật pháp dễ dãi cho những người di dân gốc Mễ. Tuy rằng dân cư gốc Mễ chỉ là 35% tổng số dân tại San Jose, nhưng họ chiếm 50% số ghế của HDTP. Bốn năm nữa, Cindy Chavez sẽ ra tranh cử thị trưởng và nếu thắng, dân cư gốc Mễ sẽ có tất là 6 người dân cử trong HDTP.
Trong tất cả 10 khu của TP San Jose, có 3 khu là tụ tập nhiều dân cư gốc Mễ - Khu 3 (52%), Khu 5 (62%), Khu 7 (48%).
Đối với CD gốc Mễ, K3, K5 va K7 có nghị viên gốc Mễ là lẽ đương nhiên.
Tại San Jose, CĐ gốc Việt thật sự chỉ có hai khu vực là có cơ hội để thắng cử chức nghị viên đó là K8 (53% gốc Á châu) và K4 (54% gốc Á châu) K4 hiện giờ có nghị viên gốc Việt là Diệp thế Lân. Khu 7 sẽ không phải là khu có dân cử gốc Việt là nghị viên vì tỷ lệ cách biệt của cử tri gốc Mễ hơn cử tri gốc Việt gần 15%.
Tâm Nguyễn thắng cử nghị viên năm 2014 hơn 200 phiếu là vì cử tri gốc Mễ không có động lực thúc đẩy họ đi bầu. Tổng cộng số phiếu đi bầu không tới 13,400. Năm nay họ đi bầu quá đông và đẩy số phiếu lên tới 19,200 phiếu và vẫn còn hơn 1,000 phiếu chưa được đếm. Tâm Nguyễn hiện thời đang thua hơn 1,300 phiếu. Sức mạnh là phiếu của họ được phát huy như đã thấy vào năm 2016 và năm nay, vì thế họ đã áp đảo được sức mạnh của lá phiếu người Việt.
Ảnh Hưởng Của Kết Quả Bầu Cử 2018 Cho Năm 2020
Nếu Tâm Nguyễn thua thì Madison Nguyễn sẽ suy nghĩ lại quyết định ra tranh cử chức giám sát viên quận hạt Santa Clara để thay thế ông Dave Cortese. Madison biết rằng sẽ không có lợi ra tranh cử đối đầu với Phó Thị Trưởng Magdalene Carrasco trong kỳ bầu cử tổng thống 2020. Địa hạt này có nhiều dân cư gốc Mễ và sẽ khó thắng được Carrasco nếu họ một lần nữa năng nổ kéo nhau đi bầu.
GSV Dave Cortese thì sẽ ra tranh cử chức thương nghị sĩ tiểu bang thay thế ông Jim Beall. Nora Campos cũng sẽ ra đối đầu với hy vọng cử tri gốc Mễ sẽ giúp cô thẳng cử. Rose Herrera cũng ra tranh cử nhưng bà chưa quyết định GSV hoặc là TNS tiểu bang
Sau hậu trường đã có sự thoả thuận giữa các thế lực chính trị tại San Jose. Bốn năm nữa, TT Sam Liccardo sẽ lấy chiếc ghế dân biểu liên bang thay thế Zoe Lofgren, còn Cindy Chavez sẽ ra tranh cử chiếc ghế thị trưởng.
Những tính toán và dàn xếp chính trị của Tập Đoàn Lao Động cũng như Văn Phòng Thương Mại cho thấy cộng đồng gốc Việt thật sự không đủ sức mạnh trước sự đoàn kết của dân cư gốc Mễ.
UCV gốc Việt nào ra tranh cử phải biết khôn khéo chiến lược để tạo một thế chân vạc giữa các cử tri gốc Á và cử tri Mỹ trắng. Có như vậy thì cộng đồng mới có thể lấy lại quân bình quyền hành chính trị tại San Jose.