Quyết định đầu tiên của Trump: Đánh Obamacare, bỏ TPP
Tân tổng thống Mỹ Donald Trump tại phòng Bầu Dục, Nhà Trắng, ngày 20/01/2017. © Reuters/Jonathan Ernst |
(RFI) Ngay sau lễ nhậm chức ngày 20/01/2017, tân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh đầu tiên trong nhiệm kỳ nhằm thúc đẩy kế hoạch hủy bỏ Obamacare, tức đạo luật cải tổ y tế của người tiền nhiệm Barack Obama. Nhà Trắng của tân tổng thống Trump còn tuyên bố một chiến lược thương mại mới, khởi sự bằng việc rút Mỹ ra khỏi Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, và thương thuyết lại Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch Bắc Mỹ NAFTA.
Trong một buổi lễ ký sắc lệnh được chuẩn bị cấp tốc tại Nhà Trắng, ông Donald Trump ngay từ đầu buổi tối hôm qua đã hạ bút ký vào sắc lệnh đầu tiên của ông trong tư cách tổng thống Mỹ, khởi đầu tiến trình hủy bỏ luật cải tổ y tế thường gọi là Obamacare, mà ông Trump và đảng Cộng Hòa căm ghét.
Sắc lệnh ghi nhận ý định của tổng thống Trump là « mau chóng » xóa bỏ đạo luật. Trong khi chờ đợi, các cơ quan liên bang được quyền không thực thi các quy định liên quan đến đạo luật này.
Trước dư luận dân chúng phản đối việc hủy bỏ một đạo luật mang lại bảo hiểm y tế cho khoảng 20 triệu người dân Mỹ, đảng Cộng Hòa trong Quốc Hội Mỹ cũng muốn đề ra một kế hoạch cụ thể để thay thế, nhưng vẫn chưa làm được.
Một lời hứa thứ hai cũng đã được ông Donald Trump thực hiện trong ngày đầu tiên làm tổng thống : Rút Mỹ ra khỏi Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, và thương thuyết lại Hiệp Định Tự Do Mậu Dịch Bắc Mỹ NAFTA. Quyết định này tuy nhiên không được đưa ra dưới dạng sắc lệnh mà được nêu lên trong một bản tuyên bố về một chiến lược thương mại mới, được Nhà Trắng loan báo ngay sau lễ nhậm chức của ông Trump.
Về TPP, bản tuyên bố xác định rằng chiến lược thương mại mới của nước Mỹ « bắt đầu bằng việc rút khỏi TPP và đảm bảo rằng bất kỳ thỏa thuận thương mại nào mới cũng phải phục vụ lợi ích của người lao động Mỹ ».
Trong tinh thần đó, tuyên bố còn xác nhận ý định của ông Trump muốn đàm phán lại Hiệp Định Tự Do Thương Mại Bắc Mỹ NAFTA, ký kết năm 1994 giữa Mỹ, Canada và Mêhicô.
Đối với tân chính quyền Mỹ, các thỏa thuận thương mại cũ đều có hại cho người lao động Mỹ, vì vậy cần phải có « những thỏa thuận cứng rắn và bình đẳng » về thương mại để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Mỹ và đưa hàng triệu việc làm trở về Mỹ.
TPP là một hiệp định từng được chính quyền Mỹ ký kết, nhưng chưa được Quốc Hội Mỹ phê chuẩn. Công cụ này được coi là vế kinh tế chính trong chiến lược xoay trục qua Châu Á-Thái Bình Dương của chính quyền Obama, vào lúc Trung Quốc đang vươn lên mạnh mẽ.
Các nước ủng hộ TPP, cụ thể là Nhật Bản và Úc, hai thành viên của hiệp định từng lên tiếng cảnh báo rằng việc từ bỏ thỏa thuận có thể củng cố ảnh hưởng kinh tế của Trung Quốc trong khu vực, gây thiệt hại cho Mỹ.
Cũng trong ngày đầu tiên tại Nhà Trắng, ông Donald Trump đã ký văn bản bổ nhiệm hai bộ trưởng trong nội các mới được Thượng Viện Mỹ phê chuẩn trước đó vài tiếng đồng hồ : Bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis và bộ trưởng An Ninh Nội Địa John Kelly.