Tại Trân Châu Cảng, Nhật cam kết không bao giờ gây chiến
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và tổng thống Mỹ Barack Obama tại Trân Châu Cảng, ngày 27/12/2016. REUTERS/Kevin Lamarque |
(RFI) Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và tổng thống Mỹ Barack Obama vào hôm nay, 28/12/2016 đã cùng đến Trân Châu Cảng (Hawaii-Hoa Kỳ) để tưởng niệm các nạn nhân của trận tấn công cách nay 75 năm đã làm chấn động nước Mỹ.
Bảy tháng sau chuyến thăm lịch sử của cả hai đến Hiroshima, lần này hai lãnh đạo Mỹ-Nhật đã dùng tàu đến đài tưởng niệm được xây trên xác thiết giáp hạm Mỹ USS Arizona, bị không quân Nhật phá hủy hôm 07/12/1941. Hai người đã đặt vòng hoa trước bức tường bên trên ghi tên của 1.177 người Mỹ bị tử nạn trong chiếc Arizona, và dành một phút để mặc niệm các nạn nhân.
Thủ tướng Nhật Bản đã tuyên bố : « Trong tư cách là hủ tướng Nhật Bản, tôi gửi lời chia buồn chân thành và vĩnh viễn của tôi đến những người đã tử nạn tại đây ». Ông Shinzo Abe nói tiếp : « Chúng ta không được quyền để tái diễn những nỗi kinh hoàng của chiến tranh ». Ông đồng thời nhấn mạnh đến « tình bạn và các giá trị chung » mà hai nước hiện đang chia sẻ trong một « liên minh của hy vọng », coi trọng « tinh thần khoan dung và sức mạnh của sự hòa giải ».
Đáp lời lãnh đạo Nhật, tổng thống Mỹ cũng cho rằng liên minh Mỹ-Nhật là « trụ cột của hòa bình và ổn định ở châu Á-Thái Bình Dương, một sức mạnh tiến bộ cho toàn thế giới. » Ông đã ca ngợi « cử chỉ lịch sử » của ông Shinzo Abe như là một lời nhắc nhở rằng « ngay cả những vết thương sâu nhất của chiến tranh cũng có thể nhường chỗ cho một tình bạn lâu dài và hòa bình ».
Theo thông tín viên RFI tại Tokyo, các cựu chiến binh Nhật Bản trong trận Trân Châu Cảng muốn tin vào sự chân thành của thủ tướng Abe khi ông cầu nguyện cho các nạn nhân và hòa bình, cho dù ông nổi tiếng là một chính khách muốn xóa nhòa quá khứ quân phiệt của Nhật Bản và tìm cách sửa đổi hiến pháp chủ hòa vốn cấm Tokyo lâm chiến.
Một số người khác thì cho rằng liên minh với Mỹ rất quan trọng đối với an ninh của Nhật Bản và châu Á, và Hoa Kỳ là người bạn duy nhất của Nhật Bản.
Một bộ trưởng trong chính quyền Abe viếng đến Yasukuni
Chính trong bối cảnh kể trên mà ông Masahiro Imamura, bộ trưởng đặc trách tái thiết vùng đông bắc Nhật bị sóng thần và động đất tàn phá năm 2011, đã đến viếng đền Yasukuni vào lúc trưa nay.
Trước báo giới ông tuyên bố : ‘Tôi đã dự kiến đến đây từ một tuần nay, để thông báo với các vị thần về công việc của tôi và cầu nguyện cho hòa bình và sự thịnh vượng của đất nước tôi.’ Ông Imamura khẳng định chuyến viếng đền Yasukuni hôm nay ‘không liên quan gì’ đến chuyến đi Pearl Harbor của thủ tướng Abe.
Đền Yasukuni có bài vị của 14 ‘tội phạm chiến tranh’, nên trong mắt các láng giềng, Hàn Quốc, Trung Quốc, đây là biểu tượng của thời quân phiệt Nhật Bản.