Thổ Nhĩ Kỳ : Đảo chính quân sự bất thành
 |
| Người dân Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ chính quyền, bất chấp nguy hiểm, chặn xe tăng của quân nhân tham gia vụ đảo chính, sân bay Sbiha, Istanbul, ngày 16/07/2016. REUTERS/Baz Ratner |
(RFI) Tại Thổ Nhĩ Kỳ trong đêm ngày 15/07/2016, các quân nhân nổi loạn đã toan đảo chính để lật đổ chính phủ của tổng thống Erdogan, nhưng cuộc đảo chính đã bất thành, chính quyền Ankara khẳng định đã « kiểm soát hoàn toàn » tình hình.
Trong một thông cáo đưa vào trước nửa đêm, các quân nhân đảo chính, tự nhận là « lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ », đã tuyên bố thiết quân luật và giới nghiêm trên toàn lãnh thổ. Phe đảo chính khẳng định đã « giành quyền kiểm soát toàn bộ đất nước » để « bảo đảm và tái lập trật tự hiến định, dân chủ, nhân quyền và các quyền tự do ».
Các vụ đụng độ, với sự tham gia của máy bay tiêm kích và xe tăng, đã diễn ra ác liệt chưa từng có ở thủ đô Ankara và Istanbul từ nhiều thập niên qua. Hàng chục ngàn người, mang theo quốc kỳ Thổ Nhĩ Kỳ, đã bất chấp quân nổi loạn, trèo lên các xe tăng được triển khai trên đường phố hoặc kéo đến sân bay Istanbul để đón tổng thống Recep Tayyip Erdogan, đã vội vã bỏ ngang kỳ nghỉ hè để trở về sáng ngày 16/07.
Sáng cùng ngày, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố là mưu toan đảo chính của các quân nhân nổi loạn đã chấm dứt. Tướng Umit Dundar, tham mưu trưởng lâm thời của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, xác nhận là 90 người, gồm 41 cảnh sát, 2 binh lính và 47 thường dân, đã thiệt mạng trong các vụ đụng độ giữa quân nổi loạn với quân chính phủ và với hàng chục ngàn người xuống đường. Quân đội cũng thông báo có 104 quân nhân tham gia đảo chính bị bắn hạ. Ngoài ra, theo hãng tin Anadolou thân chính phủ, có hơn 1.100 người bị thương.
Còn theo thông báo của thủ tướng Binali Yildirim , tổng cộng đã có 161 người thiệt mạng trong cuộc đảo chính bất thành này, chưa kể các quân nhân tham gia đảo chính. Ông Yildirim cho biết tổng cộng có hơn 2.800 quân nhân đã bị bắt vì có liên hệ với mưu toan đảo chính.
Tuy quân đội Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định đảo chính đã thất bại, nhưng tổng thống Recep Tayyip Erdogan ngày 16/07 kêu gọi dân chúng tiếp tục bám trụ đường phố đề phòng xảy ra những vụ bạo loạn mới. Ông Erdogan khẳng định phe quân nhân đảo chính có liên hệ với kẻ thù không đội trời chung của ông là Fethullah Gulen, một lãnh đạo Hồi Giáo sống lưu vong ở Mỹ từ nhiều năm nay.
