Tập trận Nga-Trung thể hiện tham vọng trên biển của Bắc Kinh
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại điện Kremlin, Matxcơva ngày 08/05/2015. Reuters |
(Thanh Phương - RFI) Các chiến hạm của Trung Quốc và Nga đã mở các cuộc tập trận chung ở vùng biển Địa Trung Hải, kéo dài từ ngày 11/05/2015 cho đến ngày 21/05/2015. Cuộc tập trận chung này cho thấy quan hệ giữa hai nước đang được thắt chặt hơn và tham vọng trên biển của Bắc Kinh tiếp tục gia tăng.
Theo lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc mục tiêu chủ yếu của cuộc tập trận Nga-Trung là bảo vệ an ninh hàng hải, nhằm tăng cường khả năng của hải quân hai nước cùng nhau đối phó với các mối đe dọa đến an ninh hàng hải.
Nhưng trong bối cảnh quốc tế hiện nay, cuộc tập trận chung này còn mang một ý nghĩa khác đối với Trung Quốc và Nga. Matxcơva hiện đang bị phương Tây cô lập do khủng hoảng Ukraina. Còn Trung Quốc ngày càng quan ngại khi thấy Mỹ tăng cường liên minh quân sự với Nhật. Chính chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Vladimir Putin cũng đã nhấn mạnh rằng quan hệ song phương Nga –Trung nay rất phù hợp với lợi ích của hai nước.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc tham gia tập trận ở vùng biển Địa Trung Hải. Cho dù quy mô của cuộc tập trận chung với Nga không lớn lắm, nhưng đây là nơi xa bờ biển Trung Quốc nhất mà hải quân nước này tham gia tập trận. Cuộc tập trận này cũng nhằm chứng tỏ rằng lực lượng hải quân Trung Quốc không chỉ quanh quẩn trong vùng lãnh hải nước họ, mà còn có thể mở rộng hoạt động ra các vùng biển xa như thế, chứng tỏ là Bắc Kinh nay rất tin tưởng vào khả năng quân sự của mình. Đồng thời nó cũng thể hiện tham vọng ngày càng tăng của Trung Quốc ở vùng biển Địa Trung Hải. Cuộc tập trận chung với Nga ở Địa Trung Hải còn có thể được xem như là nhằm đáp trả việc Hoa Kỳ và Nhật Bản tăng cường hợp tác quân sự, cũng như tỏ cho thấy là Bắc Kinh có quan hệ tốt với Matxcơva.
Về phần Matxcơva, cuộc tập trận chung với Trung Quốc ở Địa Trung Hải ( cũng là cuộc tập trận đầu tiên của Nga ở vùng biển này ) nhằm chứng tỏ với Hoa Kỳ rằng Nga không bị cô lập và hoàn toàn có khả năng mở cuộc tập trận ở vùng sát bên Đông Âu, nơi mà Washington trong những năm gần đây đã gia tăng trợ giúp quân sự. Trong bối cảnh bị phương Tây trừng phạt do cuộc khủng hoảng Ukraina, cuộc tập trận chung ở Địa Trung Hải cho thấy Matxcơva đã quay hẳn sang đồng minh củ Bắc Kinh.
Tờ Los Angeles Times gần đây trích dẫn một giáo sư Đại học Princeton, Gilbert Rozman, giảng dạy về các vấn đề Đông Bắc Á, nhận định rằng hợp tác Nga-Trung thể hiện nỗ lực của hai nước thiết lập một trật tự thế giới mới, mà nói như ngôn ngữ của Tân Hoa Xã là “một thế giới tốt đẹp hơn”. Nói cách khác, Matxcơva và Bắc Kinh đang gởi một thông điệp chính trị đến Hoa Kỳ và Châu Âu : Nga và Trung Quốc sẽ hợp lực với nhau và sẽ hỗ trợ việc bành trướng lợi ích của mỗi nước.
Tờ Hoàn Cầu Thời Báo, tờ báo chính thức vốn có lập trường dân tộc chủ nghĩa rất mạnh, trong số báo ra ngày 12/05/2015, tức là một ngày sau khi khai mở cuộc tập trận chung Nga-Trung, đã không quên chửi xéo Mỹ và Nhật : “ Mặc dầu có khác biệt về văn hóa, hai nước có quan hệ bình đẳng với nhau, khác hẳn với mối quan hệ chủ-tớ giữa Hoa Kỳ với Nhật Bản”.