Chuyện Bầu Cử Nghị viên Khu 7 thành phố San Jose
7 Ứng cử viên (và 1 chủ tọa) trong buổi tranh luận hôm Chủ Nhật 8/4/2018 tại Trung Tâm Cộng Đồng Việt Mỹ San Jose được tổ chức bởi Vietnamese American Roundtable (Photo Mỹ Lợi -VVV) |
Vũ Linh
Năm 2018 lại là một mùa tranh cử sôi nổi và nhiều triển vọng cho CĐ người Việt tại hai vùng nam & bắc California. Ở miền nam tại Quận Cam, NV TP Westminster Tyler Diệp ra tranh cử dân biểu tiểu bang ĐH 72, và BS Mai Khanh Trần cho chức vụ dân biểu liên bang ĐH 39. Tại San Jose, NV Tâm Nguyễn đang tái tranh cử chức nghị viên với cương vị là người dân cử gốc Việt cao cấp nhất ở Vùng Vịnh. Chúng tôi sẽ phân tích hai cuộc tranh cử tại Quận Cam trong những bài tới và chỉ nhận xét về cuộc bầu cử tại San Jose trong bài này.
Bảy Người Ra Tranh Cử Nghị Viên
Khu 7 có khoảng 100,00 cư dân và là một trong 10 Khu của TP San Jose. Số cử tri ghi danh đi bầu có khoảng 35,000 người. Trong đó, 41% là cử tri gốc Mễ, 33% gốc Việt, phần còn lại gốc Phi, Tàu và người Mỹ bản xứ. Năm 2014, NV Tâm Nguyễn thắng bà Maya Esparza với 209 phiếu trong tổng số 13,675 phiếu bầu.
Thông thường, ít ai muốn ra tranh cử với một đương kim NV vì nhiều lý do bất lợi trong vấn để gây được quỹ để tranh cử, có đủ tên tuổi để cử tri biết đến vì đương kim NV lúc nào cũng gần gũi với cử tri trong công việc hàng ngày của họ, và cái trở ngại khó nhất là làm sao lấy được lòng cử tri khi không có dịp được trực tiếp phục vụ họ.
Tuy nhiên năm nay có đến 6 người ra để tranh lấy cái ghế của đương kim NV TN. Đây là một chuyện hiếm thấy và lý do nào thúc đẩy họ? Sáu UCV - 3 người gốc Việt, 2 người gốc Mễ và 1 người bản xứ. Họ là ai và cơ hội thắng có khả thi không?
Chống Cộng Sản hay Thân Cộng?
ƯCV Nguyễn Tâm - Nghị viên |
Chụp mũ cộng sản là một bản tính đặc biệt của CĐ người Việt. Đây là một chuyện đã xảy ra nhiều lần tại miền nam Cali trong các mua bầu cử. Điều không ngạc nhiên là ứng cử viên nào bị tố cáo thân cộng, việt gian, v.v… cũng thắng cử. Còn UCV dùng đòn chụp mũ đều bị thua. Điển hình là Janet Nguyễn, một người bị chụp mũ là việt gian, thân cộng trong nhiều lần tranh cử. Tuy vậy cô vẫn thắng cử từ chức nghị viên tới giám sát viên và rồi thượng nghị sĩ.
Điều đó cho chúng ta thấy sự hiểu biết của cử tri gốc Việt và nhận xét được đâu là sự hiềm khích tự ái cá nhân. Phần lớn các cử tri gốc Việt, sau khi hiểu rõ vấn đề, đều định lý được ai lợi dụng sự đau thương rời quê hương đi tìm tự do, bỏ chế độ cộng sản, để đánh phá và xuyên tạc cá nhân.
ƯCV Chris Lê (Photo VVV) |
ƯCV Thomas Dương (VVV) |
Tại TP San Jose, hí trường chính trị thì thường bị ảnh hưởng bởi hai tổ chức vận động chính trị lớn nhất – Liên Đoàn Lao Động và VPTM (bây giờ đổi tên là Silicon Valley Organization). Lấy được sự ủng hộ của một hay hai thế lực này thường được dùng như một đòn bảy để gây quỹ và lấy thế đứng với cử tri.
TD gây quỹ được ~ $12,000 theo bảng ghi nộp hiện tại với TP San Jose. Anh cố gắng đi bộ gõ cửa để gặp các cử tri. Tính tình hiền hòa và điềm đạm nên and đã gây được thiện cảm trong giòng chính và một số các cử tri. Nếu cuộc bầu cử này không phải tranh cử với một đương kim NV nhiều kinh nghiệm và có thành tích thì anh có triển vọng lấy được lòng nhiều cử tri hơn.
ƯCV Vân Lê (Photo VVV) |
Lão luyện chính trị, bà biết rằng muốn thắng NV Tâm Nguyễn thì phải khai chiến. Bà đã lên tiếng tố cáo NV TN là thân cộng, làm những việc có lợi cho cộng sản và thiếu đạo đức khi ông hành nghề luật sư để phải bị rút bằng. Bà cũng đang kiện NV TN vì lý do mạ lị bà vô cớ.
Bà VL gây quỹ được ~$7,000 theo bảng ghi nộp hiện tại với TP San Jose. Bà bỏ thêm tiền cá nhân ~$25,000. Nghĩ rằng mình có tên tuổi trong CĐ nên bà đã biết khôn khéo dùng hệ thống truyền thông để quảng cáo và nêu ra những khuyết điểm của NV TN.
Ba UCV Gốc Mễ và Gốc Bản Xứ
Jonathan Fleming (Photo VVV) |
Omar Pasquez (Photo VVV) |
Maya Espaza (Photo VVV) |
Bà Maya Espaza hiện giờ đang làm việc trong quận hạt. Bà đã một lần ra tranh cử NV và đã thua NV TN. Bà được sự ủng hộ của Liên Đoàn Lao Động và gây quỹ được ~$16,000. Vì ỷ lại LDLD nên bà chưa vận động thật sự và cũng không thấy đi bộ gõ cửa để thăm các cử tri. Đối với bà thì đa số cử tri gốc Mễ sẽ chọn bà vì sự ủng hộ và ảnh hưởng của LDLD.
Làm Thế Nào Để Thắng
Một vài người tại San Jose bàn chuyện làm thế nào để thắng chiếc ghế NV cho UCV họ ủng hộ. Với bảy người ra tranh cử thì số phiếu sẽ bị chia, và chiến lược của các UCV là cố vào vòng chung kết chứ không cần phải thắng.
Cái khó của 6 UCV là làm sao đừng để cử tri bầu cho đương kim NV TN và rồi phải thuyết phục cử tri là mình đang giá hơn các UCV khác.
NV Tâm Nguyễn là một người dân cử cởi mở, dễ gặp gỡ và lúc nào cũng sẵng sàng giúp đỡ người dân K7. Tính tình ông hài hòa và khiêm nhường. Ông tiếp xúc nhiều người dân K7 trong 4 năm qua và gây được nhiều cảm tình. Ông cố gắng lắng nghe và giúp mọi cộng đồng. Riêng CĐ gốc Việt thì ông đã ổn định lại Vườn Văn Hóa và mở ra cho mọi người được xử dụng. Trung Tâm CĐ Người Việt do ông và cựu NV Mạnh Nguyễn xin được thì đang hoạt động thành công. TTCĐ có nhiều trường trình hàng ngày như kèm dạy học, học võ và một số lớp cho người cao niên. Cuối tuần thì hay có những sinh hoạt của CĐ.
Sự thân thiện và tích cực hoạt động cho CĐ đó được thể hiện qua các cuộc gây quỹ mang đến $85,000 cho ông. Tất cả số tiền gây quỹ của 6 UCV kia cộng lại cũng chỉ được có khoảng $41,000.
NV TN có một nhóm thiện nguyện gồm hơn 20 người đi mỗi ngày gõ cửa và gặp gỡ đồng bào. NV TN thì cuối tuần đi cùng với họ. Thường trong những cuộc tranh cử chức vị của HĐTP thì đi gõ cửa, gặp gỡ cử tri trực tiếp là một cách lấy phiếu nhiều hiệu quả nhất.
3 UCV gốc Việt thì không có đủ người thiện nguyện giúp đi gõ cửa, tiền gây quỹ thì quá ít (cả ba người không tới $20,000), nên họ bị hạn chế, không đủ kiên nhẫn và thời gian để vận động như NV TN.
Thế làm sao họ lấy lòng được các cử tri?
Lẽ dĩ nhiên chuyện làm dễ nhất là dùng những lời phỉ báng tiêu cực về NV TN. Tại sao ông không xứng đáng đại diện người dân? Vì ông thân cộng. Tại sao thân cộng? Vì ông về VN thăm gia đình, chụp hình với nhà lãnh đạo, nghị quyết ông đưa ra không đủ để bảo về cộng động trước sự đe dọa xâm chiếm nước Mỹ của lá cờ đỏ sao vàng. Ông còn thiếu đạo đức vì khi làm luật sư ông đã bị rút bằng? Vì lý do ông sơ xuất kế toán nên đã không trả tiền trong quỹ tín nhiệm cho thân chủ, một số tiền khoảng $3,000. Nhưng sau khi bị thân chủ khiếu đòi, ông đã gửi trả đủ số tiền.
Khuyết điểm trong lúc hành nghề luật sư vì bất cẩn kế toán thì các cử tri phải tùy lòng quyết định. Ở đời ai cũng có những sơ xuất và sai lầm, nhưng chuyện cao thượng là NV TN đã nhận lấy sự lầm trái của mình. Và ông đã giành thì giờ tiếp tục phục vụ cử tri, thay vì tranh luận vòng vo chuyện không liên quan đến công việc ông được bầu lên đại diện để làm thế nào nâng cao đời sống người dân.
Lịch sử bầu cử cho thấy NV TN đã thắng năm 2014 khi bị chụp mũ thân cộng sản. Sau bốn năm đại diện người dân, các cử tri còn gần gũi và hiểu biết về NV TN hơn. Nếu nói rằng ông thân cộng thì đa số không ai tin.
Nếu thật sự NV TN thiếu chính nghĩa và đạo đức thì ông đã không bao giờ được sự hưởng ứng của các cử tri như hiện tại. Sự ủng hộ được thấy rõ trong vận động tài chánh, khi đi bộ tới từng nhà và tiếp nhận được sự đón tiếp nhiệt tình của các sắc dân.
Đối với đa số cử tri họ đánh giá người dân cử theo nhận xét là người đó có làm được việc và đáp ứng nhu cầu của quần chúng hay không. Họ đã làm gì để nâng cao đời sống và mang ích lợi cho người dân. Và quan trọng hơn nữa là họ có tỏ thật lòng phục vụ cử tri hay không. Đây là một câu hỏi thực tế và hàng đầu cho mọi cử tri trong mùa tranh cử tại San Jose khi phải so sánh giữa 7 UCV.
Hai trong 3 UCV gốc Việt không đủ sức thu hút cảm tình của các cử tri vì họ không có hoặc rất ít thành tích cụ thể giúp đỡ cộng đồng.
Bà Vân Lê thì đã thua 3 lần nên cộng đồng cũng không biết còn cảm hứng để ủng hộ. Đó là thử thách của vận động và khích động lòng dân. Hiện tại ngay cả Đảng Cộng Hoà cũng không ủng hộ dù rằng bà thuộc Đảng Cộng Hoà. Cách đây hơn hai tuần, họ đã bỏ phiếu 35/40 để ủng hộ NV TN (Đảng Dân Chủ).
Chiếc Ghế Sẽ Được Về UCV Gốc Mễ / Gốc Việt
Trong chính trị thì có nhiều điều xảy ra ở phút chót và không ai có thể lường được. Nhưng thông thường thì một đương kim NV có triển vọng thắng tại vòng loại trong bầu cử Tháng Sáu này.
Vì sẽ bị chia phiếu rất nhiều giữa 7 UCV nên khó có thể lấy trên 50%, nhiều người tin rằng sẽ có một UCV gốc Việt và một UCV gốc Mễ đối đầu nhau vào kỳ bầu cử Tháng 11 sau vòng loại. Lý do là cử tri của sắc tộc nào cũng muốn bầu cho UCV cùng sắc tộc với họ. Cử tri gốc Châu Á thì phần lớn đi bầu cho người gốc Châu Á. Cử tri gốc Mễ thì đi bầu cho người gốc Mễ.
CĐ người Việt nói riêng sẽ có cơ hội giữ chiếc ghế NV cho một người gốc Việt. Cử tri gốc Việt là một trong những cử tri biết tìm hiểu và nhận xét ai là người xứng đáng trên thành tích làm việc và tấm lòng chân thật tới cộng đồng.
Nếu CĐ người Việt dồn phiếu cho một UCV gốc Việt, chúng ta sẽ có dịp tạo một sức mạnh lá phiếu rất lớn để tiếp tục xây dựng CĐ nói chung trên những công việc hữu ích và thành công mà đương kim NV Tâm Nguyễn đã làm được và đang làm.
Vũ Linh
vulinh@hotmail.com