Philippines tố cáo TQ mở rộng đòi hỏi lãnh thổ ở Biển Đông
Người dân Philippines biểu tình phản đối Trung Quốc. AFP |
Trong hai ngày 20 và 21/01, Philippines và Hoa Kỳ đã tiến hành cuộc Đối thoại chiến lược song phương thường niên lần thứ 5, tại Manila.
Dẫn đầu phái đoàn Hoa Kỳ là ông Daniel Russel, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, phụ trách khu vực Đông Á – Thái Bình Dương và Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng David Shear. Lãnh đạo phái đoàn Philippines là Trợ lý Ngoại trưởng Evan Garcia và Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Pio Lorenzo Batino.
Kết thúc cuộc đối thoại, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Batino nói với các nhà báo : « Các hoạt động của Trung Quốc tại vùng biển Tây Philipines (tức Biển Đông) tiếp tục gây quan ngại nghiêm trọng ».
Về phần mình, Trợ lý Ngoại trưởng Philippines Evan Garcia cho rằng Trung Quốc đã tiến hành ồ ạt các hoạt động cải tạo, nâng cấp bãi đá, đảo trong vùng có tranh chấp, vi phạm các thỏa thuận mà Trung Quốc tham gia. Theo đó, các bên liên quan không có các hoạt động xây dựng thêm, cho đến khi có được một bộ luật ứng xử tại Biển Đông mang tính ràng buộc.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Daniel Russel kêu gọi các bên kiềm chế và « các nước lớn không nên hăm dọa các nước nhỏ ».
Trước đó, ông Daniel Russel cũng đã hội đàm với Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario và Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin.
Được coi là cố vấn trụ cột của Tổng thống Mỹ Barack Obama trong hồ sơ Đông Á, ông Daniel Russel đã từng chỉ trích gay gắt bản đồ đường 9 đoạn của Trung Quốc ở Biển Đông và kêu gọi Bắc Kinh không nên sử dụng bạo lực trong các tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền với các nước láng giềng.
Manila và Washington có quan hệ liên minh từ hơn 60 năm qua, trong khuôn khổ Hiệp định Phòng thủ chung, được ký năm 1953 và Mỹ là đồng minh quân sự duy nhất của Philippines.
Tháng 04/2014, hai nước ký Thỏa thuận Tăng cuờng Hợp tác Quốc phòng (EDCA) có hiệu lực trong vòng 10 năm, cho phép quân đội Mỹ sử dụng các căn cứ quân sự của Philippines để luyện tập, bố trí lực lượng và các thiết bị quân sự.
Philippines là một trong những nước yếu kém về quân sự tại Châu Á. Ngoài việc trợ giúp, nâng cao khả năng chiến đấu cho quân đội Philippines, thông qua thỏa thuận EDCA, Hoa Kỳ gia tăng sự hiện diện quân sự tại Châu Á-Thái Bình Dương, trong khuôn khổ chiến lược xoay trục sang Châu Á của Mỹ, ngăn ngừa và răn đe các hành động hung hăng của Trung Quốc trong khu vực.